1923 Türkiye Cumhurbaşkanlığı Seçimi
1923 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi,
Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan 10 dakika sonra yapılan seçimlerde TBMM
Orduları Başkomutanı Mareşal Gazi Mustafa Kemal Paşa oybirliği ile
Cumhurbaşkanı seçildi.
23
Nisan 192O yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılması ile yeni Türk
devletinin temellerinin atılmıştır O dönemdeki meclis, ülkeyi yönetme hakkının
kendisine ait olduğunu açıklamış ve kurduğu hükümetle de bu görevi yürütmeye
başlamıştı Meclis'te görev yapan milletvekilleri halk tarafından seçilmişti
Vatandaşlar devlet yönetimine katılmaya başlamışlardı Ancak çözümlenmesi
gereken sorun; rejimin adını koyup, hükümetin kurulma şeklinin değiştirilmesi
konusunda Anayasa'da yapılması gereken düzenleme olacaktı.
Mustafa Kemal PaÅŸa 28-29 Ekim 1923 gecesi anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi projesini
hazırladı Hazırlanan bu proje 29 Ekim günü TBMM'ne sunuldu. Meclis anayasa
değişikliğini kabul ederek, yeni Türk Devletinin bir Cumhuriyet olduğunu ilan
etti.
Oy
birliği ile Gazi Mustafa Kemal Paşa, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı
oldu Tarih (29 Ekim 1923)
Milletvekilleri Cumhuriyet'in ilanını ayakta alkışlayarak ve "Yaşasın
Cumhuriyet!" şeklinde duygularını ifade ederek kutladılar İlk kabine İsmet
Paşa tarafından kuruldu ve Meclis Başkanlığına da Fethi Bey (Okyar) getirildi.
TBMM'nin
1921 tarihli ilk anayasası sadece 3 yıl yürürlükte kalabildi. Çünkü önemli
eksiklikleri vardı ve yetersizdi. Bu sebeple yeni anayasa hazırlıklarına
girişildi ve Cumhuriyet döneminin ilk anayasası, 20 Nisan 1924'de TBMM'de
büyük bir çoğunlukla kabul edildi. Bu anayasa güçler birliği esasına
dayandırıldı. 105 maddeden oluşuyordu; siyasi partilerin kurulmasına ve
dolayısıyla demokrasiye açıktı; klasik hak ve özgürlüklere yer veriyordu. 1924
Anayasası zaman içinde yapılan değişiklik ve düzenlemelerle çağa uygun bir
hale getirildi.
|