|
|
|
|
|
Hasan Saka
|
|
Prof. Hasan SAKA (1885-1960)
1885 yılında Trabzon’da doğdu. Mülkiye Mektebini 1908 yılında bitirdi. Paris Siyasal Bilgiler Okulu Diplomasi Şubesini 1912 yılında bitirip, daha önceki işi Divân-ı Muhasebat (Sayıştay)’daki görevine başladı.
Nisan 1915’de Maliye Bakanlığı Varidat Umum Müdürlüğü Temettü Vergisi Komisyonu 1. Mümeyyizliğine tayin edildi. Ekim 1916’da Eskişehir Sancağı Bölge İktisat Müdürü oldu. 4 Eylül 1918 tarihinde Mülkiye Mektebi iktisat dersi hocalığını üstlendi.
Son Osmanlı Mebusan Meclisi’ne Trabzon Milletvekili olarak katıldı. İşgal kuvvetlerinin Meclis’i kapatması üzerine İaşe Umum Müdürlüğü Teftiş Heyeti Müdürü oldu. 1921 yılında Trabzon Milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne katıldı. 3. İcra Vekilleri Heyeti’nde önce Maliye, 11.5.1922 tarihinden itibaren de Ekonomi Bakanlığı yaptı. Bu dönemde çağdaş maliye ilkelerinin yerleşmesinde öncülük etmiştir. Lozan Konferans Heyetinde ekonomik ve mâlî konularda ikinci başkanlardan biri olarak görev yaptı ve anlaşmaya üçüncü sırada imza attı.
1. İnönü Hükûmeti’nde İktisat, 2. İnönü Hükûmeti’nde Ticaret ve 3. İnönü Hükûmeti’nde bir süre Maliye Bakanlığı yaptı. 13.7.1926 tarihinde istifaen görevinden ayrıldı. 1.11.1926 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkan Vekilliğine seçildi. Bu görevini 3, 4 ve 5. dönemlerde de korudu. 1 Kasım 1935 tarihinde Başkan Vekilliğinden ayrıldı ve 24 Ekim 1936’dan 1941 yılına kadar İstanbul’dan Ankara’ya nakledilen Siyasal Bilgiler Okulu’nun Genel İktisat Profesörlüğünü üstlendi.
6-8. dönemlerde de Trabzon Milletvekili seçilerek 13 Eylül 1944 tarihinde 2. Saraçoğlu Hükûmeti’nde Dışişleri Bakanlığı’na getirildi. İkinci Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru bütçenin açık vermeye başladığı, şeker ve kâğıt sıkıntısının en üst sınıra çıktığı ve ortamın gerginleştiği bir dönemde; İsmet İnönü 12 Temmuz Bildirgesi doğrultusunda Başbakanlık yapacak kişi olarak Hasan Saka’yı uygun gördü.
Hasan Saka, Başbakanlıktan ayrılınca Cumhuriyet Halk Partisi Meclis Grubu Başkan Vekilliğine seçildi. 1954 seçimleriyle politikadan ayrıldı. 29 Temmuz 1960 tarihinde İstanbul’da vefat etti. Fransızca bilen Hasan Saka, evli ve 3 çocuk babasıdır.
Başbakanı Olduğu Hükûmetler ve Görev Zamanları
16. T.C. Hükûmeti 10.09.1947 10.06.1948
17. T.C. Hükûmeti 10.06.1948 16.01.1949
|
|
|
|
