|
|
|
|
|
Mehmet Vehbi Çelik
( 1861)- (27.11.1949)
|
|
Konya'nın Hadim ilçesinde 1861 yılında doğdu. İlmiye kariyerinden yetişti ve bu kariyerin doruğuna ulaştı. Hulasatü'l-Beyan adlı tefsiri bu kariyerin en ünlü eserlerindendir.
İstanbul hükümetiyle Anadolu'nun bağlantısı kesildiğinde Konya Müdafaa-i Hukukun başında bulunuyordu.Bu sırada Valinin Konya'yı terk etmesi üzerine, Müdafaa-i Hukuk adına Konya Valiliğini üzerine almıştır.(Bunun benzeri tarihimizde yoktur).Vehbi Hoca, Konya'nın Birinci Millet Meclisi'ne seçtiği milletvekilleri arasında bulundu.İlk şeriye vekillerinden oldu.Konya'nın Milli Mücadeleye maddi ve manevi büyük katkısını sağlamış olanların başında gelir.İlk anayasayı hazırlayanların arasında bulunmuştur.Meclis'te mütedil sağkanadın taabi başkanı olarak Milli devletin kuruluşunda önemli hizmetleri olmuştur.
Din bilginlerinde zamanın üstadı olarak tanınan Vehbi Hoca,din duygusu ile milliyet duygusunu gönlünde birleştirmiş bir bilgindi.Hadim ve Konya medreselerinde yetiştikten sonra İstanbul'da o zaman en yüksek Teoloji Fakültesi sayılan Darül-Hilafe medresesinden de en iyi dereceyle icazet aldıktan sonra mesleğinde zirveye ulaşmış,bir otorite olmuştur.
Meşrutiyet döneminde bir aralık taşrada büyük illerde yüksek okul açma denemesine girişildiği sırada Konya'da da bir hukuk mektebi açılmıştı.O dönemde de İstanbul'dan taşra'ya rağbet olmadığından bu yüksek okula ancak mahalli yeteneklerden hoca aranmıştı.Bunlar arasında medeni Hukuk-Fıkıh hocalığı Vehbi Efendi'ye verilmişti. Vehbi Hoca bu görevde önemli başarı sağlamıştır.Onun asıl hüviyet ve himmeti,Milli Mücadele başlarken ortaya çıkmasındadır.Anadolu'da Müdafaa-i Hukuk'un ilk kurulduğu yerlerden birisi Konya'dır.Kuranların başında Vehbi Hoca bulunmuştur.Vehbi Hoca son Osmanlı Mebusan Meclisine Konya'dan mebus seçilmişti.Bu Meclisin başkan vekilliğini yapmıştır.Bu görevdeki himmeti önemlidir.Misak-ı Milli'nin bu Meclisce kabulünde şahsi otoritesiyle rol oynamıştır.Milli Mücadeleyi desteklemesi için Meclis tarafindan Padişah'a gönderilen üç kisilik heyette Vehbi Hoca'da bulunmuştur.Bu Meclisin İngilizler tarafından basılıp dağıtılmasından sonra Ankara'da ilk büyük Millet Meclisine en erken katılanlardan birisi olmuştur.Bir aralık Konya Valisinin vazifeyi bırakıp kayıp olması üzerine,halkın arzusuyla Valiliği üstlenmiş ve bir güven unsuru olmuştur.
Meclis tarafindan umur-u şeriye vekaletine seçilmiştir.Bu görevde iken saltanatın ilgasına dair şeri fetvayı veren ve bunu meclis huzurunda okuyup kabul ettiren de Mehmet Vehbi Hoca idi.
27 Kasım 1949'da vefat etti.
Kaynak:Milli Mücadelede Atatürk'ün Çevresi İlk Mücahitler / Sadi Irmak
|
|
|
|
