Sayın Milletvekilleri, Bakanlar Kurulu üyeleri ve şahsım adına Yüce Meclisi en derin saygılarımla selamlıyorum. Önümüzdeki dönemin milletimize ve ülkemize hayırlı olmasını diliyorum. 7 Haziran 1996 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanı yeni hükümeti kurma görevini şahsıma tevdi ettiler. Refah Partisi ile Doğru Yol Partisi arasındaki görüşmeler anlaşmayla sonuçlandı ve Sayın Cumhurbaşkanınca onaylanan 54. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti adına hükümet programını yüce heyetinize arz etmek üzere huzurlarınızdayım. Sayın Başkan, Sayın Milletvekilleri, Türkiye içerde ve dışarda acil çözüm bekleyen sorunlarla karşı karşıyadır. Bu sorunların çözümü ve önüne çıkan tarihi fırsatların değerlendirilmesi için güçlü, istikrarlı ve kararlı bir siyasi iradeye ihtiyaç olduğunu bilhassa belirtmek istiyorum. Esasen, Cumhuriyetimizin kuruluşunun 73. yılında 54. Hükümetin kurulması ve hükümetlerin ortalama görev süreleri bize siyasi istikrarın ne kadar önemli olduğunu da göstermektedir. 24 Aralık 1995'de yapılan Milletvekili Genel Seçimleri parçalı bir parlemento aritmetiği ortaya çıkarmış, bu aritmetik hiçbir partiye tek başına iktidar imkanı vermemiş ve dolayısıyla hiçbir partinin tek başına ilkelerini ve programını uygulamasına fırsat tanımamıştır. Demokrasi bir uzlaşma rejimidir. İlkeler ve programlar etrafında sağlam bir uzlaşma, Türkiye'nin ihtiyacı olan istikrarın önşartıdır. 24 Aralık seçimlerinden sonra vücut bulan ANAP-DYP azınlık koalisyonu, bu uzlaşmanın sağlam esaslara dayanması gerektiğini bir tecrübe olarak göstermiştir.
RP ile DYP bu tecrübenin ışığında, Türkiye'nin ihtiyacı olan istikrarı sağlayarak, iç ve dış sorunlara karşı ihtiyaç duyulan siyasi iradeye sahip olan bu Koalisyon hükümetini kurmuşlardır. Her iki parti, programlarının, hedeflerinin farklı olduğunun bilincindedir. 24 Aralık 1995 seçimlerinde Parlamentoya, en fazla üye kazanarak giren en büyük iki partinin Refah Partisi ve Doğru Yol Partisinin uzlaşarak bu Hükümetimizi kurmaları sadece Türkiye'yi bir Hükümet krizinden kurtarmaları olayı değil aynı zamanda Demokrasimizin bir zaferidir. Ülkemizde özlenen Devlet ve Millet kaynaşmasının ve toplumsal uzlaşmanın çok önemli bir adımıdır. Ülkemiz için çok hayırlı ve faydalı bir gelişmedir. Değerli Milletvekilleri, Hükümetimiz, Anayasamızda ifadesini bulan ilkelerden hareketle ortak bir programı ve hedefleri, ilim, akıl, tecrübe, milletimizin faydası ve temel insan haklarına saygı ilkelerine göre ve uzlaşma mantığı ile gerçekleştirecektir. Türkiye Cumhuriyetinin demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olması, Atatürk ilkeleri, Koalisyon Hükümetinin vazgeçilmez ortak uzlaşma zeminini teşkil edecektir. Bu zemin üzerinde, Milli ve manevi değerlere bağlı olmayı, Din ve vicdan hürriyeti, teşebbüs hürriyeti ve düşünce hürriyetinin demokrasimizin vazgeçilmez unsurları olduğunu Hükümetimiz temel bir kabul olarak ortaya koymuştur. Göreve başlarken milletimizin hükümetimizden, ülkemizin ve halkımızın temel meseleleri olan; Terör, göç, işsizlik, geçim sıkıntısı, köylü, işçi, memur, esnaf, emekli ve muhtaç vatandaşlarımızın refah seviyesinin yükseltilmesi, - Kamu maliyesinin güçlendirilmesi, - Dışticaret açığının kapatılması, - Yatırımların hızlandırılması, Devletin yeniden yapılandırılması, Dış ilişkilerimizdeki aleyhimizde gelişmenin önlenerek şahsiyetli bir dış politika takip olunması, Milletimizin bunları beklediğini biliyorum ve yeni göreve başlarken ülkemiz halkının Hükümetimizden güçlü ve müreffeh Türkiye'yi gerçekleştirecek bir değişim hükümeti olmasını beklediğini ve özlediğini biliyoruz. Hükümetimiz halkımızın bu beklentilerine cevap vermek için, heyecan, inanç ve azimle kurulmuş bir Hükümettir. Bu programımızda asıl amacımız halkımızın, bürokrasimizin ve bütün üretim kesimlerimizin beklediği, özlediği huzuru umudu ve güveni kendilerine vermektir. Devletin yeniden yapılandırılarak çağın ve ülkemizin ihtiyaçlarına uyumlu hale getirilmesini temel hedefımiz olarak telakki ediyoruz. Milletimizin önünde büyük fırsatlar vardır. Ancak aşılması gereken zorluklar da mevcuttur. Bu dönemde hoşgörü, işbirliği, dayanışma ve uzlaşmaya her zamankinden daha fazla ihtiyacımız vardır. Böyle önemli tarihi bir dönemde: Ülkemizin sahip olduğu insan potansiyelinden, diğer sayısız zenginliklerden, tarihi ve coğrafi avantajlardan en üst düzeyde yararlanabilmek ve milletlerarası gelişmişlik yarışında ön sıralarda yer almak için doğru ve sağlıklı politikaları izlemekte, gerçekçi çözümleri üretmekte kararlı olduğumuzu açıkça ifade etmekte fayda görüyorum. Vatandaşımızın önündeki her türlü engeli kaldırmaya, insanlarımızın yeteneklerini en iyi şekilde kullanabilecekleri ortamı hazırlamaya kararlıyız. Bu çerçevede millet egemenliğinin temel şartı olan sosyal, iktisadi ve siyasi çoğulculuk ve katılımcılığın hakim olduğu gerçek ve güçlü bir demokratik ortamın vazgeçilmez olduğunu bir defa daha ifade etmekte yarar görüyorum. Bu inançla kurduğumuz Hükümet; Anayasa değişikliğinin zorunlu kıldığı uyum yasalarını çıkartacak, nüfus sayımını ve seçmen yazımını yapacak, hızla bozulan ekonomik yapıyı düzeltecek istikrar tedbirlerini alacak, ülkemiz ve halkımızın meselelerini çözecek ve aşağıdaki hedefleri gerçekleştirecektir. Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri, Hukuka ve insan haklarına bağlı demokratik bir devlet anlayışını tavizsiz şekilde uygulayacağız. Dış kaynaklı bölücü terör, iç güvenliğimizi tehdide devam etmektedir. Anayasamızda yer alan esaslar ve bilhassa üniter-milli devlet yapısı muhafaza edilerek terörle; içte ve dışta kararlılıkla mücadele edilecektir. Terörle mücadelenin manevi ve psikolojik boyutu ihmal edilmeyecek, bu mücadeleyi yürüten güvenlik güçlerimizi zaafa düşürecek tartışmalara mahal verilmeyecektir. Doğu ve Güneydoğu bölgesinde yaşayan insanlarımıza refah ve huzur getirecek bütün ekonomik ve sosyal tedbirler alınacaktır. Birlik, beraberlik ve kardeşlik duyguları pekiştirilecektir. Hükümetimiz sorunların çözümü için genel tedbirlerin yanısıra aşağıdaki tedbirleri de alacaktır: Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde güvenlik nedeniyle köylerini terk etmiş vatandaşlarımızın güvenliği tekrar tesis edilerek isteyenlerin geri dönüşlerinin temini ve mağduriyetlerinin giderilmesi için her türlü imkan seferber edilecektir. Olağanüstü hal, gerekli tedbirler alınarak kaldırılacaktır. Geçici köy koruculuğu sistemi gözden geçirilecek ve aksayan yönleri islah edilecektir. Güneydoğu Anadolu Projesine hız kazandırılacaktır. Yörede yatırımları artırmak için devlet imkanlarının yanısıra özel kesim daha etkin bir şekilde devreye sokulacaktır. Değerli Milletvekilleri, Ülkemizin merkezinde yer aldığı bölgede barışın tesisini ve devamlılığının teminini mümkün kılacak şekílde, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin modernizasyonu amacına yönelik olarak başlatılmış bulunan çalışmaların hızlandırılarak devam ettirilmesi temel hedefımizdir. Sözkonusu modernizasyonun mümkün olan azami ölçüde Türk sanayiinin imkan ve kabiliyetlerinden yararlanılarak gerçekleştirilmesi esastır. Değerli Milletvekilleri, Ekonomide, güven ortamının tesisi ve serbest piyasa ekonomisinin tüm şartlarını sağlayacak ortamın gerçekleştirilmesi ana hedeftir. Ekonomik programın temel amacı enflasyonla kararlı bir şekilde mücadele etmek ve fiyat istikrarını sağlayarak ülkeyi süratli bir ekonomik büyüme ve gelişme potansiyeline kavuşturmaktır. Sürdürülebilir hızlı bir büyümenin sağlanması, toplumun refah seviyesinin yükseltilmesi, gelir dağılımının iyileştirilmesi, istihdamın artırılması ve sanayileşmenin hızlandırılması ekonomideki kaynakların etkin bir şekilde kullanılmasıyla mümkündür. Bu çerçevede; Ekonomik kalkınmada temel esas rant ekonomisinden üretim ekonomisine geçiş olacaktır. Ekonomik faaliyetlerde devletin başlıca rolü istikrar ortamını temin etmek, toplumsal refahın artırılmasına yönelik olarak denetleyici ve gözetici fonksiyonlarını geliştirmek ve özel teşebbüsün gelişebilmesi için gerekli altyapıyı hazırlamaktır. Ekonomide beklenen gelişme ve hamleyi yapabilmek için; Heyecanlı, inançlı hamleci bir hükümet olarak süratli planlı ve programlı bir şekilde: - Gelişmenin önündeki engelleri kaldırmak, - İsrafları önlemek, - Her sahada verimliliği artırmak, - Kaynakları geliştirmek, - Üretim seferberliği, - Devletin yeniden yapılanmasını sağlamak, - Devlet hizmetlerini verimli ve süratli bir şekilde gerçekleşmesini sağlamak, - Köylü, İşçi, memur, esnaf, işsiz, tüccar, sanayici ihracatcı velhasıl bütün üreticilerimize işsiz, emekli yoksullarımıza sahip çıkmak, - Ana hedefimiz olacaktır. Sayın Milletvekilleri, Enflasyonla ciddi bir mücadele yapılacak ve istikrarlı büyüme sağlanacaktır. Bu çerçevede, bütçe ve kamu açıklarının hızla azaltılması, parasal disiplinin sağlanması ve finans sektörünün derinleştirilmesi için tutarlı makroekonomik politikalar uygulanacak ve gerekli tüm tedbirler alınacaktır. Ödemeler dengesinin sağlıklı ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşturulması temel yaklaşım olacaktır. İhracat artışının süreklilik kazanabilmesi için, sanayinin rekabet gücünün verimlilik artışı sağlanarak yükseltilmesi, ürün çeşitliliğinin artırılması ve yeni pazarlara girişin sağlanmasına yönelik her türlü çaba gösterilecektir. Rekabet gücünü destekleyici gerçekçi bir döviz kuru politikası uygulanacaktır. Kredi ve garanti programlarına yeterli kaynak sağlanarak ihracatın fınansmanına katkıda bulunulacaktır. Kalitesiz ürün ithalatına karşı en önemli korunma araçlarından biri standartlardır. Dış ticarette standartların etkili bir şekilde devreye sokulması için Türkiye Akreditasyon Konseyi (TÜRKAK) kuruluş kanunu en kısa sürede çıkartılacaktır. Vergi alanındaki temel yaklaşım, iktisadi etkinliğin sağlanması ve vergi yükünün çeşitli kesimler üzerinde daha adil dağılımının gerçekleştirilmesidir. Adaletli vergi düzeni oluşturulacak ve kayıtdışı ekonomik faaliyetleri kapsayacak bir vergi sistemi kurularak üretim faktörleri üzerindeki vergi yükü hafifletilecektir. Alt gelir gruplarının vergi yükleri azaltılacak ve istihdam üzerinde olumsuz etki yaratan Çalışanları Tasarrufa Teşvik ve Konut Edindirme Yardımı kesintileri kaldırılacaktır. Gümrük Birliği, çerçevesinde çıkartılması gereken ve vergi sistemine sadelik, etkinlik kazandıracak yasal değişiklikler yapılacaktır. Böylece halen değişik adlar altında vergi, pay ve fon şeklinde yapılan kesintiler tek vergi altında birleştirilmek suretiyle vergi sisteminde etkinlik artırılacaktır. Emlak vergisi matrahının gerçekçi seviyede tespit edilmesi ve yeniden değerlendirme oranına endekslenmesi sağlanacaktır. Ayrıca tapu harcı oranları düşürülerek harcın gerçek değer üzerinden tahsil edilmesi imkanı getirilecektir. Vergi idaresi ve denetiminin daha etkin hale getirilmesi ve vergi idaresinin yeniden yapılandırılması sağlanarak vergi yatırma vatandaş için eziyet olmaktan çıkarılacak, vergi kayıp ve kaçağı azaltılacaktır. Bu amaçla, vergilendirme ile ilgili işlemlerin tek bir vergi numarası ile yapılmasına ve vergi numarasının ekonomik faaliyetlerde kullanımının yaygınlaştırılmasına devam edilecektir. Bir yandan kamu harcamalarında tasarrufa gidilecek, israftan kaçınılacak, harcamalarda şeffaflık ve denetlenebilirlik imkanları getirilerek mali disipline önem verilecektir. Diğer yandan kaynakların geliştirilmesi üretim seferberliği ile gayri safi milli hasılanın hızla artırılması buna paralel olarak devlet gelirlerinin artmasının sağlanması ve böylece kamu borçlanma gereği/gayri safi milli hasıla oranı hızla düşürülerek bunun sıfır olması hedef alınacak. Yani "DENK BÜTÇE" ve sağlam ekonomik yapının gerçekeştirilmesi için elden gelen gayret gösterilecektir. Bunlar yapılırken kamu açıklarının kontrol altında tutularak azaltılması, özelleştirmenin hızlandırılması ve kamunun dış borçlanma imkanlarının artırılması suretiyle Hazinenin mali piyasalar üzerindeki baskısı azaltılacaktır. Belirsizlik ortamı ortadan kalkacak ve bu suretle iç borcun vadesi uzatılırken faizlerin de makul seviyelere gerilemesi temin edilecektir. Değerli Milletvekilleri, Merkez Bankasının özerkliğini artırıcı uygulama ve düzenlemeler sürdürülecektir. Sermaye piyasası daha şeffaf bir yapıya kavuşturulacak ve denetim mekanizması etkinleştirilecektir. Anayasa Mahkemesinin iptal kararı doğrultusunda küçük tasarruf sahiplerinin hak ve yararlarının korunmasını, sermaye piyasasına düzen, açıklık ve kararlılık içinde çalışmasını temin edecek yasal düzenlemeler ivedilikle gerçekleştirilecektir. Mevcut Altın Borsası Altın ve Kambiyo Borsası`na dönüştürülerek spot ve vadeli işlemler piyasaları oluşturulacaktır. Bankacılık ve sigortacılık başta olmak üzere finans sektöründe öncelikli yasal düzenlemeler yapılacaktır. Bu sektörlerin yapıları ve denetim mekanizmaları yeniden düzenlenerek, şeffaf ve daha rekabetçi bir ortam içinde çalışmaları temin edilecektir. Bankalar Kanunu gelişmiş ülke standartlarında ve Avrupa Birliği normlarına uygun olarak yeniden düzenlenecektir. Sigortacılık Kanunu T.B.M.M'ye sevkedilecektir. Karaparanın aklanmasının önlenmesi hakkındaki kanun çıkarılacak ve dünya standartlarına uyulacaktır. Odalar ve Borsalar ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği hakkındaki 557 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Anayasa Mahkemesince iptali üzerine ortaya çıkan mevzuat boşluğunu gidermek amacıyla hazırlanacak olan Kanun Tasarısı da 1996 yılı içerisinde Bakanlar Kurulu'na sevkedilecektir. 507 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Kanunu'nda ilgili meslek örgütlerinin önerileri doğrultusunda gerekli değişiklikler gerçekleştirilecektir. Ekonominin dünya ekonomisiyle bütünleşmesinde, dış pazar payının artırılmasında, teknoloji temininde ve dış kaynak sağlanmasında önemli bir rolü olan yabancı sermaye konusunda uygulanan liberal politikalara devam edilecektir. Sayın Milletvekilleri, Altyapı sektörlerinde etkinlik artırılacak, kamu kaynakları yanında özel kesim kaynaklarından da azami ölçüde yararlanılacaktır. Bu çerçevede Yap-İşlet-Devret ve Yap-İşlet Modellerinin uygulanmasında karşılaşılan sorunlar çözülecektir. Kamu yatırımlarında; sağlık ve eğitim sektörlerine, bölgesel gelişmişlik farklarının giderilmesine ağırlık verilecektir. Kamu yatırımları içinde eğitimin payı yüzde 12'ye (1995'te 9.2%), enerji sektörünün payı ise yüzde 22'ye (1995'te 13.1 %) yükseltilecektir. Kamu yatırımları için ayrılan kaynakların en etkin bir şekilde kullanılmasına ve yatırım projelerinin gecikmeden tamamlanmasına azami özen gösterilecek ve kısa sürede tamamlanacak projelere ağırlık verilerek, kaynak ve zaman israfı önlenecektir. Rekabet gücü yüksek ve ihracata dönük insan potansiyeli ve hammadde kaynakları gibi avantajlarımızın değerlendirildiği bir sanayi yapısı özel kesimin ağırlıklı olarak geliştirilmesi için uygun ortam hazırlanacaktır. Sanayide verimliliğin ve kalitenin yükseltilmesi, modern teknoloji kullanımının yaygınlaştırılması ve yüksek katma değerli üretim yapısına ulaşılması temel amaçtır. Teşvik politikaları; yeni istihdam imkanlarını geliştirecek, küçük ve orta ölçekli işletmeleri destekleyecek, kalkınmada öncelikli yörelerin gelişmesine ve teknolojik ilerlemeye katkıda bulunacak ve gümrük birliğinin gerektirdiği rekabete uyumu sağlayacak şekilde uygulanacaktır. Üretime, istihdama ve teknolojik gelişmeye önemli katkılarının yanısıra toplumsal istikrar unsuru olan Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin fınansman, yönetim, nitelikli işgücü, pazarlama ve diğer alanlardaki sorunlarının çözümüne proje bazında hertürlü imkan ve destek sağlanacaktır. KOBİ'lerin çok ortaklı sektörel şirketler biçiminde örgütlenmeleri teşvik edilecek, bu suretle teknolojik gelişmeleri sağlanacak, rekabet güçleri ve ihracat imkanları artırılacaktır. KOBİ'lere ve diğer işletmelere uluslararası yükümlülüklerimize uygun olarak devlet desteği sağlanacak, bu çerçevede eğitim ve pazar araştırması, AR-GE, çevre, yurt dışı fuarlara katılım, tanıtım gibi alanlardaki yardımlar Bütçe kapsamına alınarak yeterli kaynak aktarılacaktır. Organize Sanayi Bölgeleri ile ilgili yasa taslağı süratle yasalaştırılacak, bunların yurdun her tarafına yayılması hedef alınacaktır. Kalkınmanın temel faktörlerinden olan bilgi ve teknoloji düzeyinin yükseltilmesi için AR-GE faaliyetleri geliştirilecek, bu alana yönelik destekler artırılacaktır. Üniversite-sanayi işbirliğinin kurumsallaştırılması ve böylece teknolojinin sanayinin hizmetine sunulabilmesi için gerekli hukuksal altyapı çalışmaları süratlendirilecek ve bu amaçla Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Yasası mutlaka yürürlüğe konulacaktır. Tüketicinin korunması konusundaki yasal düzenlemelere işlerlik kazandırılacak ve bu konudaki resmi çalışmaların yanısıra, gönüllü faaliyetlere de her türlü destek verilecektir. Rekabetin korunması ve ekonomik hayatımızda tekelleşmenin önlenmesi için mutlaka gerekli olan Rekabet Kurulu en kısa sürede oluşturulacaktır. Gelir dağılımının istikrarlı bir şekilde iyileştirilmesi için kişilerin gerekli eğitim ve öğretimi almaları sağlanacak ve kendi işlerini kurmaları desteklenecektir. Kaynak tahsisinde altyapı yatırımlarına öncelik verilecektir. Kamu ve özel kesimin katılımıyla hızlı bir yatırım ve üretim hamlesi başlatılacak ve yeni istihdam sahaları açılacak, iş bulmak için yaşanan göçün durdurulmasına gayret edilecektir. Değerli Milletvekilleri, Devletin ekonomide ticari ve üretici faaliyetleri yerine asli fonksiyonları olan adalet, güvenlik ve altyapı hizmetlerini etkili bir şekilde yerine getirmesi ve bu sektörlerle ilgili yatırımlara zaman ve kaynak sağlaması amacıyla özelleştirme faaliyetlerine hızla devam edilecektir. Ancak, özelleştirilmesi zaman alacak KİT'lerin özel sektör ilkelerine uygun olarak verimli çalışmalarını sağlayacak düzenlemeler yapılacaktır. Özelleştirme şeffaflık ve kararlılık içinde gerçekleştirilecektir. Enerji, ulaştırma ve telekomünikasyon kuruluş ve hizmetlerinin özelleştirilmesiyle ilgili yasal düzenlemeler geciktirilmeden yapılacaktır. Bu sektörlerde yapılacak özelleştirme uygulamalarında rakabetçi ortamın gerçekleştirilmesine ve teknolojik yenilenmenin sağlanmasına özen gösterilecek, tekellerin oluşmasını engelleyici tedbirler alınacaktır. Türk Telekomünikasyon A.Ş.'nin özelleştirilmesine ilişkin Yasa ile 4046 sayılı Yasanın bazı maddelerinde Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı doğrultusunda yapılacak yasal düzenlemeler öncelikle ve ivedilikle TBMM'ye sevkedilecektir. Özelleştirme kapsamına alınan ve özelleştirme portföyünde bulunan kuruluşların en kısa sürede özelleştirilmesi sağlanacaktır. Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri, Tarımsal üretimin iç ve dış ihtiyaca göre yönlendirilmesi teşvik edilecektir. Taban ve sulak araziler haricinde üreticilerin ektiği tütünlerin tamamı kabul edilecek ve üreticilere diktikleri tütün alanı üzerinden ekim cüzdanı verilecektir. Nüfusun dengeli ve yeterli beslenmesi, ihracatın artırılması, üretici gelirlerinde istikrarın temini ve kamu kaynaklarının daha rasyonel kullanılması sağlanacaktır. Üreticilerin ürün ve bölge bazında teşkilatlanmaları için gerekli zemin hazırlanacak ve üretimin başlangıcından pazarlamaya kadar bütün sistem içinde üreticilerin kendi destek sistemlerinin tesisi teşvik edilecektir. Tarım Satış Kooperatifleri Birliklerinin yönetimi özerkleştirilecektir. Bunların kooperatifçilik ve işletmecilik faaliyetlerinin birbirinden ayrılması için gerekli düzenlemeler yapılacaktır. Tarım Satış Kooperatifleri Birliklerinin Özerkleştirilmesi Kanunu içinde bulunduğumuz yılda çıkarılacaktır. Üretimin yönlendirilmesi, pazarlanması, üreticilere hizmet götürülmesi konularında faaliyet gösterecek olan üretici birliklerinin kurulması özendirilecektir. Tarım ve hayvancılıkta dünya fiyatları esas alınacak, tarımsal ürünlerin rekabet ortamında pazarlanabilmeleri amacıyla mevcut borsalar geliştirilecek ve yeni borsaların kurulması sağlanacaktır. Mevcut hal sistemi islah edilerek üretici bölge hallerinin teşkili, ürün ihtisas borsaları ile vadeli işlem borsalarının kurulmasını gerçekleştirmek üzere gerekli yasal düzenlemeler yapılacaktır. Planın öngördüğü ekonomiye kısa sürede katkıda bulunacak sulama projelerine öncelik verilecektir. 1995 yılı sonu itibariyle toplam kamu sulamaları 3.286 bin hektara ulaşmış ve halk sulamaları ile birlikte, ekonomik olarak sulanabilir 8.5 milyon hektar alanın 4.341 bin hektarı sulanabilir hale gelmiştir. 1996-2000 döneminde 750 bin hektar alanın kamu tarafından sulamaya açılması hedeflenmiştir. Aynı dönemde 300 bin hektar alanda tarlaiçi geliştirme ve arazi toplulaştırması hedeflerinin gerçekleştirilmesi için her türlü gayret sarfedilecektir. Hayvancılığın canlandırılmasına özel önem verilecek, özellikle damızlık hayvan yetiştiriciliği, süt ve besi sığırcılığının geliştirilmesi amacıyla gerekli tedbirler alınacaktır. Bu çerçevede, süte, suni tohumlamaya, yem bitkilerine, aşı-ilaç kullanımına, damızlık ithalatına gerekli destek sağlanmaya devam edilecektir. Ormanlarımızın korunması ve geliştirilmesi çalışmalarına bugüne kadar olduğu gibi büyük bir etkinlikle devam edilecektir. Ormanların rasyonel bir şekilde işletilmesi için özel kesimden de istifade edilecektir. Orman köylüsünün desteklenmesi amacıyla arıcılık, besicilik, hayvancılık gibi çeşitli alanlarda verilen krediler artırılarak sürdürülecek, orman köylülerinin kurduğu kooperatiflere verilecek kredilerle kırsal alanlarda küçük sanayinin gelişmesine öncülük edilecek ve orman köylülerine yeni istihdam alanı sağlanacaktır. Orman yangınlarına karşı, çağın teknolojik bütün imkanları sağlanıp kullanılmak suretiyle mücadeleye devam edilecektir. Su ürünleri sektöründe, doğal ortamların korunması ve kontrolü, kaynakların sürdürülebilir şekilde kullanılarak üretimin artırılması, yetiştiricilik ve açık deniz balıkçılığının geliştirilmesi ve altyapının tamamlanması amaçlanmaktadır. Ziraat Odaları demokratik bir yönetim yapısına kavuşturulacak ve etkinliği artırılacaktır. Sayın Milletvekilleri, Altyapı sektöründe; Yap-İşlet-Devret Modeli başta olmak üzere yeni fınansman modelleri uygulamaya konulacaktır. Enerji darboğazının giderilmesi için ucuz ve hızlı üretimi gerçekleştirici tedbirler alınacaktır. Uluslararası yüksek teknolojiyi, sağlıklı çevreyi ve halkın güvenliğini ön planda tutan nükleer santraller kurulacaktır. Elektrik enerjisi talebinin önümüzdeki yıllarda kesintisiz ve emniyetli şekilde karşılanabilmesi için enerji yatırımlarının süratle devreye sokulması sağlanacaktır. Bunun için elektrik enerjisinde 2000 yılında toplam kurulu güç kapasitesinin 28 bin MW'a, üretim kapasitesinin 140 milyar KW-saat'e yükseltilmesi hedeflenmektedir. Yerel yönetimlerle işbirliği içine girerek çöp santralleri kurulacak, böylece temizliğin yanında az da olsa enerji üretilecektir. Yurt içi ve yurt dışında petrol arama faaliyetlerine hız verilecektir. Madencilik sektöründe verimli işletmeciliğin gerçekleştirilmesi amacıyla gerekli imkanlar sağlanacaktır. Devlet, kömür ve diğer maden işletmeciliğinde gerekli sosyal ve teknik altyapı düzenlemelerini yapacak, uygun olanlar özelleştirilecektir. Bakü-Ceyhan Petrol Boruhattının yanısıra uluslararası doğalgaz projelerine özel önem verilecektir. Ulaştırma ve haberleşme hizmetlerinin sağlıklı bir yapıya kavuşturulmasına, altyapılarının geliştirilmesine, verimliliğin artırılmasına önem verilecektir. Ulaştırma sektöründe mevcut kapasitenin etkin kullanılması, ulaşım modları arasında dengenin sağlanması ve uygun altyapının oluşturulması amacıyla bir Ulaştırma Ana Planı hazırlanacak ve bu çerçevede çalışmalara hız verilecektir. Terör kadar önemli olan trafık anarşisinin önüne geçmek için yasal düzenlemeler de dahil her türlü tedbir alınacaktır. Bunun için; 2000 yılında beton asfalt yol uzunluğunun 8.500 km'ye ulaştırılması, 1996-2000 döneminde 500 km bölünmüş yolun hizmete alınması ve 5.500 km yolda geometrik standartların iyileştirilmesinin sağlanması, Aynı dönemde 16.500 km asfalt, 50.000 km stabilize ve 2.000 km beton köyyolu yapımı gerçekleştirilmesi hedef alınmıştır. Ülkemizin denizcilik sektöründen daha fazla istifadesinin temini için, fılomuzun daha rekabet edilebilir hale getirilmesi sağlanacaktır. Telekomünikasyon ve haberleşme alanında dünya ile entegrasyon çalışmalarına devam edilecektir. 2000 yılında telefon santral kapasitesinin 24 milyon hat'a, telefon abone sayısının 23 milyon adet'e ulaşması hedeflenmektedir. Değerli Milletvekilleri, Güneydoğu Anadolu Projesi çalışmalarına ve uygulamalarına özel önem verilecek, yeterli kaynak tahsis edilecek ve bu kapsamda yürütülen işlerin terminine uygun olarak tamamlanması sağlanacaktır. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerimiz başta olmak üzere, Kalkınmada Öncelikli Yörelerde kaynaklar harekete geçirilerek yeni istihdam imkanları yaratılacak, atıl durumda olan veya yarım kalmış tesisler ekonomiye kazandırılacaktır. Kalkınmada Öncelikli Yörelerin, başta komşu pazarlar olmak üzere, dış pazarlara ihracat imkanları geliştirilecektir. "Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri Aksiyon Planı" uygulamalarına devam edilerek, bu kapsamda yeralan illerimizde kalkınma gayretlerine hız kazandırılacaktır. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerimizde ve Kalkınmada Öncelikli Yörelerimizde işsizlik sorunlarını çözebilmek amacıyla, yerel kaynakları değerlendirmeye yönelik tarımsal gelişme Projeleri ve Kırsal Kalkınma Projeleri uygulamalarına devam edilecek, ihtiyaç duyulan yöreler için yeni projeler hazırlanarak uygulamaya konulacaktır. Doğu, Güneydoğu ve Orta Anadolu bölgelerimiz ile KOP başta olmak üzere göreli olarak geri kalmış yöreler için Bölgesel Kalkınma Projeleri hazırlanacaktır. Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri, Ankara Anlaşması ve Gümrük Birliği ile amaçlanan nihai hedeflere ulaşılabilmesi için yasal düzenlemeler dahil, gerekli çalışmalar yapılacak, bu meyanda ülkemizin hak ve menfaatlerinin korunması için gerekli tedbirler alınacaktır. Türkiye, gümrük birliği ile ilgili olarak gerçekleştireceği tüm çalışmaları, milli menfaatleri, ülke şartları, Birlik tarafının ortaklık ilişkisi çerçevesinde yüklendiği yükümlülükleri yerine getirmedeki niyet ve çabasını göz önünde tutarak yürütecektir. Öncelikli hedef, gümrük birliğinin sağlıklı ve tarafların karşılıklı yararına işler hale getirilmesidir. Bu süreç, aynı zamanda GATT 1994 çerçevesinde biçimlenmekte olan yeni dünya ekonomik düzeni çerçevesinde Türkiye'nin dünya ticaretinde hak ettiği yeri almasına da katkıda bulunacaktır. Öte yandan bu gelişme, Türkiye için coğrafi ve tarihi bakımdan önem taşıyan bölgeler olarak, Balkanlarda ve Orta Doğuda ülkemizin mevcut ağırlığını pekiştirecek ve güçlü ilişkiler içinde bulunduğumuz Kafkas ve Orta Asya Cumhuriyetleri ile olan ilişkilerimize yeni bir boyut getirecektir. Türkiye, Türk Cumhuriyetleri ile Avrupa arasındaki ilişkilerin güçlenmesinde önemli bir rol oynama imkanı bulacaktır. Bütün bu hedeflere ulaşmak için Hükümetimiz, eşit devletler arası ilişkiler çerçevesinde, egemenliğimizden, devletin ülkesi ve milleti ile bölünmez bütünlüğü esasından ve hayati çıkarlarımızdan ödün vermeden, nimet-külfet dengesi içinde hızla üzerine düşeni yapmaya kararlıdır. Ankara Anlaşması ve Katma Protokolün kişilerin serbest dolaşımına ilişkin hükümlerinin uygulanması yolunda çaba harcanacak ve Avrupa Birliği üyesi devletlerde çalışmakta olan Türk işçilerinin ve ailelerinin hukuki durumlarının iyileştirilmesine ilişkin tedbirler alınacaktır. Gümrük birliğinin getireceği yeni rekabet ortamına sanayi sektörünün uyum sağlamasını, Avrupa Birliği ile kara ulaştırması, limanlar, havaalanları, demiryolları, telekomünikasyon, elektrik gibi alt yapı bağlantılarının iyileştirilmesini ve Birlik ekonomisi ile aradaki farkın azaltılmasını teminen, Türkiye-AB ortaklık rejiminin temel unsurlarından birisi olan mali işbirliği gayesine uygun bir şekilde ve düzeyde geliştirilecektir. Değerli Milletvekilleri, Türk Cumhuriyetleri ve İslam Ülkeleri ile ekonomik, ticari, sosyal ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi için yürütülen faaliyetlere hız kazandırılacak, bu ülkeler ile olan işgücü, mal, hizmet ve sermaye dolaşımının kolaylaştırılması için gerekli tedbirler alınacaktır. Türk Cumhuriyetlerinin ekonomik yapılanma süreçlerine yapılan katkılar artırılarak sürdürülecek; ulaştırma, haberleşme ve enerji alanındaki işbirliği projelerine öncelik verilecektir. Türkiye İslam Konferansı Teşkilatı Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) çerçevesindeki ekonomik işbirliği faaliyetlerine etkin bir şekilde katılmaya devam edilecek Avrupa ile İslam Konferansı Teşkilatı (İKT) üyesi ülkeler arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesinde Türkiye'nin ayrıcalıklı bir konum kazanmasına gayret sarfedilecektir. Başta yakın komşularımız olmak üzere İslam ülkeleri ile ikili ekonomik ve ticari ilişkilerimizin daha da geliştirilmesi ve istikrarlı bir yapıya kavuşturulması için önümüzdeki dönemde gerekli tedbirler alınacaktır. Azerbaycan ve Orta Asya Cumhuriyetlerine yönelik ulusal politikalar için de Ekonomik İşbirliği Teşkilatının (ECO) ilave bir platform oluşturduğu dikkate alınarak, Teşkilatın faaliyetlerinin önümüzdeki dönemde daha da geliştirilmesine özel bir önem verilecektir. Karadeniz Ekonomik İşbirliği çerçevesinde yürütülen faaliyetlerde özel sektöre ağırlık verilecek ve serbest girişimcilik teşvik edilecektir. Sayın Başkan, Sayın Milletvekilleri, Kamu hizmetlerinde şeffaflık, katılımcılık ve halka dönük bir yönetim anlayışının yerleştirilmesi esas olacaktır. Devletin yeniden yapılanması ile hizmetin gerekli kıldığı büyüklükte verimli bir devlet yapısına geçilmesi temel hedefimizdir. Bu itibarla, devletin ekonomik faaliyetlerinden çekilmesi ve asli görevlerine dönmesi temel ilkedir. Herkes devlet hizmetlerinden yararlandığı ölçüde bedel ödeyecek, bu prensibin uygulanmasında ödeme gücü olmayanlar, sakatlar, özürlüler ve kimsesizler korunacaktır. Devletin vatandaşına güvenmesi temel prensibimizdir. Fertlerin devlet ile olan ilişkilerinde vatandaşın beyanına güven esas alınacak, beyanın doğruluğunu araştırmak ilgili kamu idaresinin vazifesi olacaktır. Yeni bir kamu personeli rejimi yürürlüğe konulacaktır. Devlette israf önlenecektir. Devletin işleyişinde etkinlik sağlanacak ve bürokrasi enaza indirilecek, hızlı kalkınmayı ve gelişmeyi önleyen bütün engellerin kaldırılmasına özel önem verilecektir. Değerli Milletvekilleri, Adalet hizmetlerinin adil, hızlı, etkin ve ekonomik olması için düzenlemeler yapılacaktır. Adalet hizmetlerinde altyapının modernizasyonuna ve otomasyona önem verilecektir. Kişi hakları ve hak arama hakkı ön planda tutulacaktır. Bu alandaki bütün engeller kaldırılacaktır. Yürürlükteki yasalar gözden geçirilerek, eskimiş ve günün şartlarına cevap vermeyen yönleri tespit edilecek ve bu alanda gerekli düzenlemeler hızla yapılacaktır. Ceza hükümleri içeren kanunlardaki hürriyeti bağlayıcı ceza ve adli para cezalarının, idari para cezasına çevrilmesi konusunda gerekli düzenlemeler yapılacaktır. İcra takiplerinde kolaylıklar sağlanarak alacaklının hakkını yasa dışı yollara gerek duymadan elde edebilmesi için gereken değişiklikler yapılacak, önlemler alınacaktır. Mahkemelerin yoğun işyükünü azaltmak, devlet ve vatandaş arasındaki itilafları asgariye indirmek amacı ile tahkim (Hakem) sistemi kurumlaştırılacaktır. Cezaevlerinin idari ve fiziki yapıları ile güvenlik tedbirlerindeki noksanlıklar giderilecek, hükümlüyü topluma yeniden kazandıracak çabalar hızlandırılacak ve güvenlik tam olarak temin edilecektir. Değerli Milletvekilleri, Eğitimde, milli, manevi ve ahlaki değerlerimizi benimsemiş, bilgili, ilmi düşünceye sahip, herkese karşı saygılı ve hoşgörülü, laik, Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı, bilgi çağının gereklerini yerine getirebilecek bilgi ve becerilerle donanmış insanlar yetiştirmek temel amacımızdır. Zorunlu eğitim, 8 yıla çıkarılacak, öğrencilerin ilgi ve kabiliyetlerine göre çeşitli meslek alanlarında eğitim görebilmeleri için ilköğretimin ikinci kademesinde yönlendirme sistemine işlerlik kazandırılacaktır. YÖK yeniden düzenlenecek ve sadece koordinasyonun sağlanmasından sorumlu bir yapıya kavuşturulacaktır. Vakıf üniversitelerinin kurulması teşvik edilecek, özel üniversitelerin kurulması için gerekli yasal düzenlemeler yapılacaktır. Yükseköğretime geçişte yığılmaları önlemek üzere bir yandan yükseköğretim imkanları yaygınlaştırılarak geliştirilecek, diğer yandan ortaöğretim yeniden yapılandırılacaktır. Ortaöğretim programları yükseköğretime, mesleki teknik eğitime ve hayata yönlendirecek biçimde yeniden düzenlenecek, bu bağlamda ülkemizin ihtiyaç duyduğu ara insangücünü yetiştirmek için istihdama yönelik meslek kazandırıcı ve mesleki gelişmeyi sağlayıcı çıraklık ve mesleki teknik eğitime önem, öncelik ve ağırlık verilecektir. Bu eğitimi alan gençlerimizin kendi işlerini kurmaları özendirilecek ve iş yeri kurmaları için destek sağlanacaktır. Özel kesimin okul açması teşvik edilecek; eğitim, teknik yöntem ve teknolojilerinin geliştirilmesinde, eğitim araç ve gereçlerinin üretiminde bu kesimin daha fazla rol alması özendirilecektir. Yaygın eğitim, insanlarımızın ve özellikle kadınlarımızın meslek edinmeleri ve el becerilerini geliştirerek üretime yönelmeleri için yeniden düzenlenecektir. Yurtdışındaki vatandaşlarımızın milli kültürlerini korumalarını, çocuklarının yaşadıkları ülkenin eğitim imkanlarından yararlanmalarını ve Türkiye'ye dönüşlerinde Türk eğitim sistemine ve topluma uyumlarını kolaylaştırıcı tedbirler alınacaktır. Türk Cumhuriyetleri ve akraba toplulukları ile yürütülen eğitimdeki işbirliği ve buna dayalı projeler daha etkin ve güçlü bir şekilde sürdürülecektir. Sayın Milletvekilleri, Sağlık sistemi finansman, yönetim ve organizasyon, insangücü, hizmet arzı ve mevzuat boyutlarıyla yeniden düzenlenecektir. Devlet, temel sağlık hizmetlerini bedelsiz olarak sunmaya devam edecektir. Sağlık sigortası sisteminin yaygınlaştırılmasına paralel olarak hastaneler özelleştirilecektir. Prensip olarak herkesin prim ödeyeceği sağlık sigorta sistemine aşamalı bir şekilde geçilecek, prim ödeme gücü olmayanların primleri devletçe kurulacak bir fon tarafından karşılanacaktır. Hemşirelik ve ebelik eğitim yüksek okul düzeyine çıkarılacak ve hemşirelikte branşlaşmaya gidilecektir. Değerli Milletvekilleri, Sosyal güvenlik kurumlarının sigorta hizmetleri, ilke olarak nimet-külfet dengesi içinde ve kendi finansman imkanları ile karşılanacak, karşılığı ödenmemiş sigorta hizmetleri verilmesinden kaçınılacaktır. Sosyal güvenlik kurumlarının içinde bulunduğu finansman sorunlarına çözüm bulmak, fonların etkin bir şekilde işletilmesini sağlamak amacıyla sosyal sigorta, sosyal yardım ve sosyal hizmetlerin temel esaslarını ve kurumlarını belirleyen yasal çerçeve hazırlanacaktır. Emekli Sandığı, SSK ve BAĞ-KUR zaman içinde bir çatı altında toplanacaktır. Ayrıca çalışanların emeklilik işlemlerinin ve tasarruflarının özel sigorta şirketleri ve özel emeklilik fonları aracılığı ile yürütülmesi özendirilecektir. Tüm nüfusun sosyal güvenliğe kavuşturulması sağlanacaktır. Sigortalı olmayı ve sigortalı çalışmayı yaygınlaştırmak için ücretler üzerindeki yükler azaltılacak ve bu konudaki denetimlerin etkinliği artırılacaktır. Çalışma şartlarının iyileştirilmesi, çalışanların gelirden adil pay almaları, iş kazalarının önlenmesi, iş güvenliğinin sağlanması, toplu pazarlık düzeninin sağlıklı yürütülmesi gibi temel konular başta olmak üzere huzurlu bir çalışma ortamının tesisi için ilgili taraflarla ve kuruluşlarla işbirliğine gidilecektir. Çalışma hayatımızın bir uzantısı olan yurtdışındaki vatandaşlarımızın Türkiye ile bağlarının devam ettirilmesi, milli benliklerinin korunması, çalışma şartları ile ilgili sorunların çözümü ile birlikte her çeşit hak ve menfaatlerinin korunmasına azami gayret gösterilecektir. Özürlülerin topluma kazandırılması için sosyal ve yasal düzenlemelerin gerçekleştirilmesine önem verilecektir. Sayın Milletvekilleri, Merkezi idare ile mahalli idareler arasında görev, yetki, sorumluluk ve kaynak paylaşımının temel esaslarını belirleyen çerçeve yasa çıkartılacaktır. Merkezi idare tarafından yürütülen mahalli hizmetlere ilişkin görev ve yetkilerin mahalli idarelere devri sağlanacak, mahalli idarelerin idari ve mali yapıları ile denetimlerinin esas ve usulleri yeniden belirlenecektir. Mahalli idarelerin gelir kaynakları, yeterli kamu hizmetlerine imkan verecek şekilde düzenli ve sürekli hale getirilecektir. Belediye, il özel idaresi ve köylerin gelirlerini düzenleyen mevzuatta değişiklikler yapılarak mahalli idareler mali açıdan güçlendirilecektir. Mahalli idarelerin vatandaşlarla ilişkileri geliştirilecektir. Sayın Başkan, Sayın Milletvekilleri, Devletin yönetiminde şeffaflık ve açıklık esastır. Bunun sağlanması için hertürlü tedbir alınacak ve mevzuat geliştirilecektir. T.B.M.M'nin denetleme görevini gereğince sürdürebilmesini teminen, bu denetlemelerin partizanca, politik maksatlarla ve kişilerin haysiyet ve şereflerini rencide edici amaca yönelik olması engellenecek, ancak esas amaç olan yasalara aykırı davranışları ortaya koymak için işbirliği ve gerekli yasal düzenlemeler yapılacaktır. Değerli Milletvekilleri, Kentleşme, arsa, konut ve kentsel altyapı ile ilgili tüm uygulamalar modern şehircilik esaslarına uygun bir şekilde ve bütünlük içinde ele alınacak, bu alanda merkezi idare ile mahalli idareler arasındaki koordinasyon ve işbirliği etkinleştirilecektir. Başta kamu arazileri olmak üzere, modern şehirleşme esaslarına göre alt yapısı hazır planlı arsa üretilecek ve toplu konut uygulamalarıyla konut açığının giderilmesine çalışılacaktır. Yeni gecekondu yapımı ucuz konut arzının artırılması ile önlenirken, şehir içinde kalmış gecekonduların Kentsel Yenileme Projeleri, şehir çevresindeki gecekonduların ise Islah İmar Planları ve Sağlık Projeleri ile daha yaşanabilir standartlara ulaştırılması önde gelen amacımızdır. Hızlı kentleşme ve artan nüfusun konut ihtiyacının karşılanabilmesi için mevcut uygulamalara ilave olarak kamuya ek yük getirmeyecek yeni fınansman modelleri geliştirilecektir. Göç olgusunun dengeli bir yapıya kavuşturulması ve bölgesel kalkınmanın hızlandırılması için, ülke genelinde yeni cazibe merkezlerinin oluşturulmasına çalışılacaktır. Sorunların daha yoğun olduğu büyükşehirler başta olmak üzere, yeterli ve kaliteli içme ve kullanma suyu, ulaşım, kanalizasyon ve çöp alanlarının rehabilitasyonu konularına önem verilecektir. Kırsal alandaki bütün köylere içme suyu götürülecektir. Kent planlamalarında, çevre düzeni, imar planlarına uygun olarak hazırlanacaktır. Kentlerde tarihi, doğal ve kültürel değere sahip alan ve eserlerin korunması ve yenilemesine özen gösterilecektir. Çevrenin korunması ekonomik, ticari, sosyal ve siyasal açılardan birbirleriyle uyumlu ve bütünleşmiş bir biçimde ele alınacaktır. Çevre kirliliğinin önlenmesinde onarımcı politikalar yanında, öncelikle çevrenin kirletilmeden korunmasını sağlayacak politikalara ağırlık verilecektir. Toplumda çevre bilincinin geliştirilmesine yönelik çalışmalar artırılarak sürdürülecektir. Su havzalarının ve denizlerin korunması konusunda kararlı ve netice alıcı bir politika izlenecektir. Her türlü atık ve artığın ülkemize girişi engellenecek, yurt içinde ortaya çıkan atıkların en aza indirilmesi, geri kazanılması ve yeniden değerlendirilmesi çalışmaları desteklenecektir. Önemli çevresel olumsuzluklara sebep olan erezyon ile mücadale hızlandırılacak ve kapsamı yaygınlaştırılacaktır. Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri, İşsizliğin azalması, aile, kadın ve gençlik sorunlarına gereken ilginin gösterilmesi, ana çocuk sağlığına önem verilmesi, orta direğin güçlendirilmesi, gelir dağılımının iyileştirilmesi, esnaf ve sanatkarlarımızın, emekli ve yoksulların meselelerinin çözümü vazgeçilmez hedeflerimizdir. Bu cümleden olarak kadınlarımıza kendi uğraş alanlarında iş ve istihdam sağlayıcı projeleri uygulamaya koyacak bir teşkilatın kurulması temin edilecektir. Sayın Milletvekilleri, Turizmin gelişmesine azami özen ve gayret gösterilecektir. Turizm imkanlarının yeterince tanıtılması, turizmin çeşitlendirilmesi ve iç turizmin geliştirilmesi amacıyla uygun altyapı ve üstyapıların oluşturulmasına, organizasyon ve pazarlama imkanlarının geliştirilmesine ağırlık verilecektir. Tarihi, kültürel ve doğal kaynaklarımızın dünya ile paylaşımında, tüketmek yerine koruyarak ve zenginleştirerek kullanmak esas alınacaktır. Bu anlayışla altyapı yatırımları önemle ele alınarak kaynakların kullanımında Kullanan Öder anlayışı geçerli kılınacaktır. Turizmin gelişmesiyle ortaya çıkan Talih Oyunları İşletmelerinin, özendirici bir takım yaklaşımlarla bazı vatandaşlarımız için cazibe merkezi haline gelmeleri ve sosyal hayatımızda tahribata yol açmaları engellenecektir. Değerli Milletvekilleri, Milli kültürümüzün korunması, geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması temel ilkemizdir. Kültür varlıklarımızın korunması ve tanıtılması için gerekli tedbirler alınacaktır. Yurtdışındaki vatandaşlarımızın milli kültürümüzü korumaları, vatandaşlarımızın çocuklarının yaşadıkları ülkenin eğitim imkanlarından yararlanmaları ve Türkiye'ye dönüşlerinde Türk eğitim sistemine ve topluma uyumlarını kolaylaştırıcı çalışmalara ağırlık verilecektir. Sayın Milletvekilleri, Çocuklarımızın ve gençlerimizin Türkiye Cumhuriyetinin temel ilkelerine, milli ve manevi değerlerimize bağlı bir şekilde yetiştirilmeleri sağlanacaktır. Ana ve çocuk sağlığı hizmetlerine önem ve öncelik verilecektir. Kadınımız toplumun en küçük ve temel kurumu olan ailenin en etkili yönlendiricisi ve yetiştiricisi olup, aile içinde ailenin mutluluğunu ve refahını oluşturmada eşi ile eşit sorumluluklara sahip bir bireydir. Türk kadınının toplum içindeki yerini etkileyen olumsuz şartların ortadan kaldırılması yönündeki çalışmalara ağırlık verilecektir. Özellikle, kadınların eğitim, sağlık, istihdam ve toplumsal statülerinin yükseltilmesi için gerekli çalışmalar yapılacaktır. Toplumun temel taşı olan ailenin korunması ve geliştirilmesi esas olacaktır. Gençlik kesiminin sorunlarını gidermek ve gençlerin kalkınma sürecine katkı ve katılımlarını artırabilmek amacıyla gençliğe sunulan hizmetler geliştirilecektir. Gençleri alkol, uyuşturucu, kumar ve benzeri olumsuz alışkanlıklardan koruyucu ve caydırıcı tedbirler alınacak, onları suça iten sebepler ortadan kaldırılacaktır. Bedenen ve ruhen sağlıklı bir toplum yapısına ulaşmak amacıyla beden eğitimi ve spor geliştirilecektir. Milletimizin bütün fertlerinin ve bilhassa gençlerimizin manevi varlıklarının gelişmesine özen gösterilecektir. Olimpiyatların ülkemizde yapılması için gerekli gayret gösterilecektir. Değerli Milletvekilleri, Bütün siyasi görüş ve düşüncelerin üstünde tutarak, milletçe dayanışma ve bütünleşmeyi amaç edinerek din hizmetlerine önem verilecektir. Din hizmeti sunan görevlilerin her türlü siyasi düşünce ve tesirlerin dışında tutulması konusundaki hassasiyet korunacaktır. Vakıfların çalışmaları teşvik edilecek, vakıfların, gayeleri dışında kullanımı önlenecektir. Vakıf eserlerinin korunması için azami gayret gösterilecektir. Sayın Başkan, Sayın Milletvekilleri, Türkiye'nin dış politika alanında hedef ve amacı dünyada, bölgede, ülkede barışın muhafazasıdır. Dış ülkelerle ilişkilerimiz dostluk, iyi komşuluk ve karşılıklı işbirliği esasları çerçevesinde yürütülecektir. Hem batılı ülkelerle, hem de manevi ve tarihi değerlerle bağlı olduğumuz İslam Ülkeleri, Orta Asya Türk Cumhuriyetleri ve Balkan ülkeleri ile işbirliği daha da geliştirilecektir. Yunanistan ile aramızdaki anlaşmazlıkların ancak kalıcı ve karşılıklı çıkarları kollayan bir müzakere ve diyalog süreci çerçevesinde çözülebileceği inancındayız. Kıbrıs sorunu Ada'daki iki toplum arasında doğrudan görüşmeler yoluyla çözümlenmelidir. Türkiye soruna kalıcı ve her iki tarafın serbest iradeleriyle kabul edecekleri bir çözüm bulununcaya kadar Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni her alanda güçlendirmeye çalışacak ve soydaşlarımızın haklı davasının yanında olmaya devam edecektir. Yurt dışındaki vatandaşlarımızın haklarının korunmasına azami önem gösterilecektir. Türkiye'nin taraf olduğu bütün uluslararası antlaşmalara ve stratejik antlaşmalara bağlı kalınacaktır. Ancak bu anlaşmaların milli güvenlik ve milli menfaatler aleyhine tatbikine meydan verilmeyecektir. Küreselleşme sürecinden Türk insanının azami yararı elde etmesi temel amaçtır. Bu çerçevede, ekonomik ve sosyal politikaların uygulanmasında, bir yandan uluslararası mal, hizmet ve sermaye hareketlerinin tabi olduğu şartlardaki değişmeler dikkate alınacak, diğer yandan Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne tam üye olması hedefi ile akdedilen Gümrük Birliğinin sağlıklı bir biçimde gelişmesi sağlanacaktır. Değerli Milletvekilleri, Basın-yayın hayatındaki meselelerin çözümü için gereken mevzuat düzenlemeleri, sektörü temsil eden gönüllü kuruluşlarla da istişare edilerek gerçekleştirilecektir. Vatandaşlarımızın haber alma ve bilgi edinme hürriyetlerini en geniş biçimde kullanmalarını sağlayacak yasal düzenlemeler yapılacaktır. Bu düzenlemeler sırasında kişilik haklarının özüne dokunulması kesinlikle engellenecektir. Hükümetimiz haberleşme hak ve hürriyetini, çağdaş dünyanın gelişmelerine uygun boyutlara ulaştırmak için gerekli olan teknik altyapıyı gerçekleştirerek ülke çapında bilgi ağının kurulması ve dünyaya açılması konusunda gerekenleri yapacaktır. Anadolu basını desteklenecektir. Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri, Kanun önünde eşitlik, hukukun üstünlüğü, temel hakların güvence altına alınması, devletin vatandaşa hükmeden değil, hizmet eden hale getirilmesi, sivil toplum örgütlenmesine ağırlık verilmesi önde gelen hedeflerimizdendir. İfade ve fikir hürriyeti, din ve vicdan hürriyeti ve teşebbüs hürriyetinin daha da kökleşmesi için gerekli tedbirler alınacaktır. Sayın Başkan, Değerli Milletvekilleri, Bu Programımızdan da açıkça görüldüğü gibi demokrosinin kurallarına uygun olarak, milletimize hizmet için uzlaşmanın en güzel örneğini vererek inançla kurulmuş olan RP-DYP Koalisyon Hükümetimiz halkımızın ve ülkemizin beklediği hizmetleri heyecanla, azimle, planlı, programlı bir şekilde yaparken güçlü, modern ve müreffeh Türkiye idealini gerçekleştirmek için kollarını sıvamıştır. Hükümetimiz yüce Meclisimizin itimadına mazhar olduğu takdirde, ibadet aşkıyla çalışarak beklenen ve özlenen hizmetleri yapacaktır. Bu inançla milletimize saadetler ve selametler dileyerek yüce Meclisin bütün üyelerini sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Yeni Hükümetimiz milletimiz ve bütün insanlık için hayırlı olsun.
|
|---|
